زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

خلقت نور (قرآن)





در این مقاله آیات قرآن مرتبط با خلقت نور معرفی می‌شوند.


۱ - خالق نور



آفرینش نور از سوى خداوند:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‌ ... جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ...؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه ... و ظلمتها و نور را پديد آورد....»

۲ - تابع بودن خلقت نور



پديده نور در طبيعت، تابع آفرينش آسمانها و زمین:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ...؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه آسمانها و زمين را آفريد، و ظلمتها و نور را پديد آورد....»

۳ - شکرگزاری از خلقت نور



خلقت روشنايى و نور براى روز از سوى خداوند، شايسته شکرگزاری براى او:
۱. «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‌ ... وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ...؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه ... و ظلمتها و نور را پديد آورد....»
۲. «قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَداً إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ إِلهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِياءٍ أَ فَلا تَسْمَعُونَ؛بگو: به من خبر دهيد اگر خداوند شب را تا روز قیامت بر شما جاودان سازد، آيا معبودى جز خداوند يگانه مى‌تواند روشنايى براى شما بياورد؟! آيا نمى‌شنويد؟!»
۳. «اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَ النَّهارَ مُبْصِراً ... وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ؛خداوند كسى است كه شب را براى شما آفريد تا در آن بياساييد، و روز را روشنى‌بخش قرار داد؛ خداوند نسبت به مردم صاحب فضل و كَرَم است؛ ولى بيشتر مردم شكرگزارى نمى‌كنند.»

۴ - تقدم خلقت ظلمت



آفرينش نور، پس از خلقت ظلمت:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‌ ... وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ...؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه ... و ظلمتها و نور را پديد آورد....»
ذكر ظلمت قبل از نور، به علت اين است كه عدم پديده‌ها بر وجود آنها مقدم است.

۵ - سبب حمد الهی



آفرينش نور از سوى خداوند، موجب اختصاص حمد و ستايش براى او:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‌ ... وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ...؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه ... و ظلمتها و نور را پديد آورد....»

۶ - تعجّب‌انگيز بودن کفر



تعجّب‌انگيز بودن كفر کافران، به رغم آفرينش آسمانها و زمين و تاريكى و نور از سوى خداوند:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ‌؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه آسمانها و زمين را آفريد، و ظلمتها و نور را پديد آورد؛ امّا كافران براى پروردگار خود، همتا و شبيه قرار مى دهند (با اين كه دلايل توحید و يگانگى او، در آفرينش جهان آشكار است).»
در «ثم الذين كفروا بربهم يعدلون» بيان تعجب انگيز بودن از كسانى است‌كه با اين همه دلايل روشن بر يكتايى خدا، گرفتار شرک و بت‌پرستی شده‌اند.

۷ - تفکر در خلقت نور


آثار تفکر در خلقت نور عبارتند از:

۷.۱ - زمینه‌ساز ایمان


توجّه به آفرينش نور و ظلمت، زمينه‌ساز ایمان و رهايى از کفر:
«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ جَعَلَ الظُّلُماتِ وَ النُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ؛حمد و سپاس، مخصوص خداوندى است كه آسمانها و زمين را آفريد، و ظلمتها و نور را پديد آورد؛ امّا كافران براى پروردگار خود، همتا و شبيه قرار مى دهند (با اين كه دلايل توحيد و يگانگى او، در آفرينش جهان آشكار است).»

۷.۲ - شناخت پروردگار


تفکّر در خلقت نور خورشید و ماه، موجب شناخت پروردگار:
«هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً ... ما خَلَقَ اللَّهُ ذلِكَ إِلَّا بِالْحَقِّ يُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ؛او كسى است كه خورشيد را روشنايى‌بخش، و ماه را نورافشان قرار داد؛ ... خداوند اين را جز بحق نيافريده؛ او آيات خود را براى گروهى كه آماده درك حقايقند، شرح مى‌دهد.»

۸ - از آیات الهی



خلقت نور در خورشيد و ماه، از آیات الهی براى دانشمندان:
«هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِياءً وَ الْقَمَرَ نُوراً ... يُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ؛او كسى است كه خورشيد را روشنايى‌بخش، و ماه را نورافشان قرار داد؛ ... او آيات خود را براى گروهى كه آماده درك حقايقند، شرح مى‌دهد.»

۹ - پانویس


 
۱. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۲. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۳. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۴. قصص/سوره۲۸، آیه۷۱.    
۵. غافر/سوره۴۰، آیه۶۱.    
۶. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۷. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج ۴، ص ۸۱.    
۸. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۹. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۴، ص ۴۲۴.    
۱۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۷، ص ۶.    
۱۲. انعام/سوره۶، آیه۱.    
۱۳. یونس/سوره۱۰، آیه۵.    
۱۴. یونس/سوره۱۰، آیه۵.    


۱۰ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۳۸، برگرفته از مقاله «خلقت نور».    


رده‌های این صفحه : آفرینش | موضوعات قرآنی | نور




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.